ناخن ها در زیبایی دستان بسیار تأثیرگذار هستند. در این مقاله سعی بر معرفی انواع صدمات احتمالی بر ناخن شده است. همچنین به طور اختصار راه های درمانی ذکر شده است.
ناخن یک قسمت از پوست در انسان است که به صورت پوششی بر روی انتهای انگشتان دست و پا قرار دارد. و بخش مهمی از عملکرد انگشتان دست و پا را بر عهده دارد و هر نوع خللی در فرم و عملکرد آن منجر به نوعی نقص حرکتی می گردد. در ادامه به نکاتی که باید در مورد آسیب ناخن های انگشتان دست و پا بدانید، می پردازیم.
ناخن و نقش آن در بدن انسان
نقش ناخن در زندگی انسان به شرح زیر است:
- محافظت از انگشتان:
ناخن برای محافظت از انگشتان در برابر ضربه‌ها و خطرات مختلف مانند بریدگی، شکستگی و سایر صدمات استفاده می‌شود.
- کمک به حرکت:
ناخن به عنوان یک قسمت از سیستم حرکتی بدن استفاده می‌شود.
- کمک به دفع زباله:
ناخن در انسان‌ها به عنوان یک قسمت از سیستم ایمنی بدن عمل می‌کند و به دفع باکتری‌های مختلف کمک می‌کند.
- کمک به تشخیص اشیاء:
ناخن در برخی مواقع به خصوص زمانی که محیط برای حس بینایی مناسب نباشد به عنوان یک قسمت از سیستم حسی بدن عمل می‌کند و به آنها کمک می‌کند تا اشیاء را با دقت بیشتری تشخیص دهند.
آسیب به ناخن در انسان مدل های مختلفی دارد که نهایتا در مواقع حاد منجر به کبودی ناحیه زیر ناخن تا جدا شدن آن از بستر زیرینش می شود. همچنین ترمیم زخم ها می تواند دچار پیچیدگی هایی برای جبران صدمات باشند.
در بیشتر موارد ممکن است پس از درمان و ترمیم، ناخن دارای تغییر شکل شده و فرم دائمی به خود می گیرد.
ساختار ناخن
ناخن دارای یک ساختار سه لایه پیچیده به شرح زیر است:
- بستر ناخن در که لایه زیرین صفحه ناخن می باشد و مسئول رشد و زیر ساخت ناخن است.
- صفحه روی ناخن نوعی ماده سخت بوده و نقش سپر دفاعی ناخن را بر عهده دارد.
- اپونیشیوم (کوتیکول) که به پوست برجسته در طرفین ناخن اطلاق می شود.
عواملی که منجر به صدمات ناخن می شود شامل موارد زیر است:
- ضربه هایی که در اثر یک اتفاق یا حادثه باعث خرد شدن ناخن شوند. به طور مشخص می توان به مواردی چون کوبیده شدن درب یا چکش روی انگشتان اشاره نمود. همچنین این ضربه ها می تواند در حین انجام کارهای فنی مانند برخورد با ماشین آلات نیز بوجود آید.
- برش ناخن با وسایل تیز و برنده مانند چاقو.
- کوبیده شدن انگشت پا یا برخورد ناخن با یک شی سخت در حین راه رفتن یا دویدن. (پایه مبل و صندلی)
علائم و نشانه های آسیب و صدمه ناخن
آسیب هایی که ممکن است به ناخن وارد شود شامل پنج دسته است که حتی شاید ترکیبی از این آسیب ها در ناخن رخ دهد.
کبودی ناخن که مجموعه ای از تجمع خون (هماتوم) در زیر ناخن است. معمولاً دارای رنگ قرمز یا بنفش مایل به سیاه است. این کبودی طی چند هفته به رنگ آبی می رسد و در نهایت محو می شود. کل انگشتان دست و یا پا ضربان دارد و لمس کردن یا حتی حرکت دادن آن دردناک است. کبودی ناخن ممکن نیست به خودی خود رخ دهد یا در ترکیب با سایر آسیب های ناخن دیده شود.
دلایل پارگی ناخن با یک جسم خارجی تیز می تواند به بریدگی ناخن، بستر ناخن، کوتیکول یا چین های جانبی ناخن یا حتی ترکیبی از این موارد اشاره داشته باشد.
کنده شدن ناخن زمانی اتفاق می‌افتد که بخشی از ناخن از روی بستر ناخن بلند شود یا از پوست پایه و اطراف ناخن (کوتیکول) بیرون زده باشد. این مورد اغلب با پارگی همراه است.
شکستگی استخوان زیر ناخن نیز می تواند با آسیب های ناخن، به‌ویژه با آسیب‌های دردناک و خورد شدن ناخن همراه باشد. به این حالت شکستگی تافت دیستال می گویند. اگر تغییر شکل آشکاری در انگشت وجود نداشته باشد که بتوان آسیب را دید، برای تشخیص به عکس برداری با اشعه ایکس نیاز است.
آسیب ناخن چگونه در مراکز پزشکی تشخیص داده می شود؟
برای تشخیص آسیب ناخن، پزشک معاینه دقیقی از دست یا پا و ناخن آسیب دیده را انجام می دهد. معمولا با انجام اقدامات زیر در مورد میزان درمان و ترمیم لازم تصمیم گیری می کنند.
- پزشک برای بررسی آسیب به ناخن و آسیب های احتمالی و آیا این که زخم آلوده شده است (مخصوصاً اگر ناشی از گزش باشد) معایناتی را انجام خواهد داد.
- همچنین سوالاتی در مورد سایر مشکلات پزشکی، داروها، آلرژی ها و تاریخ آخرین واکسن کزاز از شما پرسیده می شود.
- نبض و فشار خون شما بررسی خواهد شد.
- احتمالاً عکسبرداری با اشعه ایکس از دست یا پا انجام خواهد شد.
- آزمایش خون معمولاً مورد نیاز نیست.
آیا آسیب های ناخن با درمان های خانگی قابل درمان است؟
برای مراقبت در منزل، ابتدا باید به بررسی زخم و ارزیابی آسیب توجه داشت. تمام جواهرات اکسسوری را از دست یا پای آسیب دیده در بیاورید. با یک پارچه تمیز بر روی سطح آسیب دیده هرگونه خونریزی را متوقف کنید. وقتی خونریزی متوقف شد، پارچه را بردارید و آسیب را بررسی کنید.
اگر فقط یک هماتوم (کبودی ناخن) وجود داشته باشد که نمی خواهید تخلیه شود یا کمتر از 25 درصد کل ناخن را اشغال می‌کند و انگشت دست و یا پا تغییر شکل ندهد، ممکن است مراقبت در منزل مناسب باشد. در صورت وجود خراش های جزئی در اطراف ناخن زیاد نگران نباشید.
دست یا پا را بالاتر از سطح قلب قرار دهید. این به تپش درست قلب کمک می کند.
اگر به این داروها حساسیت ندارید از استامینوفن (تیلنول) یا ایبوپروفن (ادویل) برای درد استفاده کنید.
هرگونه بریدگی یا خراش را با آب و صابون بشویید، سپس بانداژ کنید.
در صورت وجود هر گونه پارگی، بریدگی، کبودی بزرگ در ناخن، یا اگر انگشت تغییر شکل دیده باشد، باید به بخش اورژانس بیمارستان مراجعه کنید.
ناخن را نکشید و سعی نکنید آن را از بسترش بردارید. هر قسمت قطع شده را در یک حوله کاغذی تمیز و مرطوب بپیچید، در یک کیسه پلاستیکی زیپ دار قرار دهید. سپس کیسه را در یخ قرار دهید و با خود به بخش اورژانس بیمارستان ببرید.
درمان پزشکی آسیب ناخن
مراقبت اولیه از زخم برای تمام موارد آسیب های ناخن یکسان است. اگرچه تکنیک های ترمیم خاص بسته به نوع آسیب متفاوت است.
زخم تمیز می شود تا پزشک بتواند آن را با دقت بیشتری بررسی کند. اگر از آخرین واکسن کزاز بیش از 10 سال گذشته باشد، واکسن کزاز تزریق خواهد شد.
در صورت نیاز به ترمیم، انگشت دست یا پا قبل از شروع کار بی حس می شود. این کار معمولاً با تزریق دارو در انتهای انگشتان انجام می شود. این کار باعث بی حس شدن تمام انگشتان دست یا پا می شود به طوری که احساس نمی کنید پزشک روی ناخن کار می کند.
بسته به نوع آسیب، پزشک ممکن است به جای بی حس کردن کل انگشت، داروی بی حس کننده را مستقیماً به بستر ناخن یا اطراف ناخن تزریق کند.
گاهی اوقات در حین ترمیم ناخن از یک تورنیکت برای کاهش جریان خون روی انگشت یا پا استفاده می شود. این کار به جلوگیری از خونریزی در طول عمل کمک می کند تا پزشک بتواند زخم را با وضوح بیشتری ببیند.
معمولاً آنتی بیوتیک داده نمی شود مگر اینکه استخوان شکسته باشد و خونریزی یا پارگی وجود داشته باشد یا زخم ناشی از گزیدگی باشد.
کبودی ناخن:
ممکن است پزشک تصمیم بگیرد که خون جمع شده در محل آسیب را با ایجاد سوراخی در صفحه ناخن تخلیه کند. این روش بدون درد به خون اجازه می دهد تا از سوراخ خارج شود و فشار و احساس ضربان را کاهش دهد. این کار را می توان با یک سوزن گرم و استریل شده انجام داد.
گاهی مواقع پزشک ممکن است انتخاب کند که ناخن را بردارد و بستر ناخن را از نظر پارگی معاینه کند. اگر کبودی بزرگ باشد و استخوان شکسته باشد، این احتمال بیشتر است.
پارگی ناخن (برش):
حداقل بخشی از ناخن قبل از ترمیم برش باید برداشته شود. بستر ناخن و پوست اطراف باید اغلب با چندین نوع بخیه دوخته شود. پس از ترمیم بستر ناخن، ناخن را روی بستر دوخته یا (با چسب طبی) می‌چسبانند و یا نوع خاصی از گاز استریل را در محل ناخن قرار می‌دهند. این پانسمان باید دو تا سه هفته در جای خود باقی بماند.
کندن ناخن:
در صورتی که بستر ناخن آسیبی ندیده باشد، گاهی اوقات ناخن مجدد زیر پوست رشد کرده و جایگزین می شود. با این حال، با کنده شدن ناخن، معمولاً یک آسیب در بستر ناخن به وجود می آید که نیاز به ترمیم دارد.
آیا پس از درمان آسیب ناخن نیاز به مراجعه مجدد به پزشک دارید؟
هر گونه پانسمان روی ناخن باید طی 7 تا 14 روز برداشته شود. هرگونه بخیه در بستر ناخن خود به خود جذب می شود و می تواند در جای خود باقی بماند.
ممکن است پزشک بخواهد زخم را در سه تا پنج روز بعد مجددا بررسی کند. باید در نظر داشته باشید هر گونه آنتی بیوتیک را طبق دستور مصرف کنید.
زخم را تمیز و خشک نگه دارید. هر دستورالعمل خاصی را که پزشک برای مراقبت از زخم ارائه می دهد، به درستی انجام دهید. برای کمک به کنترل درد، دست یا پا را بالاتر از سطح قلب نگه دارید.
اگر پزشک داروی ضد درد تجویز کرده است، آن را طبق دستور مصرف کنید. در غیر این صورت، در صورت عدم وجود حساسیت به این داروها، می توان از استامینوفن یا ایبوپروفن برای کنترل درد ناخن استفاده کرد.
چه مدت طول می کشد تا آسیب ناخن بهبود یابد؟
حتی با مراقبت مناسب از زخم، تغییر شکل دائمی ناخن شایع است. ناخن دوباره رشد می کند، اما ممکن است یک شیار یا فرورفتگی در آن باقی بماند.
اگر ناخن برداشته شده باشد یا کبودی بزرگی وجود داشته باشد، احتمالاً با رشد ناخن جدید، ناخن آسیب دیده از بین می‌رود. ناخن دست چهار تا شش ماه طول می کشد دوباره رشد کند و این فرآیند برای ناخن پا دوازده ماه زمان خواهد برد.
گاهی اوقات ممکن است عفونت در محل آسیب رخ دهد. این بیشتر در جراحات ناشی از گزیدگی یا زخم های آلوده دیده شود.
عفونت همچنین برای افراد مبتلا به دیابت یا ایدز یا افرادی که تحت شیمی درمانی قرار می گیرند و افرادی که به هر دلیلی گردش خون ضعیفی دارند، ممکن است توانایی مبارزه سیستم ایمنی بدن با عفونت را کاهش دهد، که در این زمان یک خطرجدی برای شخص آسیب دیده است.
چگونه می توان از آسیب ناخن جلوگیری کرد؟
اگرچه بیشتر آسیب های ناخن تصادفی هستند، اما می توان برخی اقدامات را برای کاهش احتمالی آسیب در هنگام وقوع این اتفاق انجام داد.
ناخن ها را کوتاه نگه دارید تا از گیر کردن آنها به اشیا جلوگیری کنید. همیشه مراقب دست در هنگام استفاده از اشیای تیز مانند کاتر و چاقو باشید. در اطراف ماشین آلات صنعتی یا هنگام استفاده از ابزارآلات مراقب باشید. مراقب بستن تصادفی درب روی انگشتان کودکان باشید.
کلام پایانی
توصیه آکادمی یویونیس به شما برای مراقبت از ناخن این است که همیشه از یک ناخن گیر تیز و تمیز استفاده کنید تا ناخن‌هایتان همواره منظم بمانند. همچنین، از روغن و کرم های ناخن استفاده کنید تا ناخن هایتان نرم و سالم و مرطوب بوده و از خشکی آن جلوگیری کنید.
