واکنش های که مو به مواد آرایشی و بهداشتی دارد به عوامل متعددی بستگی دارد. این واکنش ها در هر زمان و هر موقعیتی می تواند کاملا متفاوت و خارج از انتظار افراد باشد. ما در این مقاله به بررسی بعضی از این موارد ثبت شده می پردازیم.
لوازم بهداشتی مو از بدو شروع تغییرات در روش زندگی انسان های اولیه با انسان همراه بوده اند. از اولین این محصولات می توان به انواع روغن اشاره کرد. روغن ها به عنوان نرم کننده یا خوشبوکننده و یا جنبه براقیت آنها در پوست و مو استفاده می شد.
در زندگی امروزی علم و دانش به خوبی توانسته روابط مفید و کاربردی بین این محصولات برقرار کند.
این عوامل عبارتند از:
- عطرها و اسانسها
- عوامل رنگ‌دهنده مو (p-phenylenediamine)
- نگهدارنده‌ها: فرمالدئید، پارابن‌ها، کواترنیوم-15 (یک دهنده فرمالدئید).
- ایمیدازولیدینیل اوره؛ هیدانتوئین DMDM.
- لوازم آرایشی با تماس کوتاه معمولاً باعث تحریک یا آلرژی نمی شوند.
گزارش ثبت شده در مورد مواد نگهدارنده
پژوهشکران مطرح Van Lerberghe و Baeck یک اگزمای حاد که می تواند سرایت داشته باشد بر روی پوست سر، پیشانی و گردن و پلک ها را توصیف کردند. آنها جواب آزمایش فرد بیماری را مورد بررسی قرار دادند. فرد مورد مطالعه یک روز قبل از بیماری محصول (INOAR Moroccan Hair Treatment حاوی فرمالدئید)، یک صاف کننده ی مو را استفاده کرده بود.
این محصول در مراکش خریداری شده بود. تست پچ یا همان تست آلرژی از نظر ترکیبات فرمالدئید و غیر فرمالدئید مثبت بود (++) و بدن این بیمار دچار آلرژی شده بود.
گزارش ثبت شده در مورد حنا
حنای قرمز برگ خشک و پودر شده لاوسونیا اینرمیس است. در قدیم از حنا برای رنگ کردن پوست، مو و ناخن استفاده می شده است. تعدادی گزارش پزشکی برای استفاده از حنا ی قرمز و درماتیت تماسی آلرژیک ناشی از آن و یا ماده فعال آن ثبت و مورد بررسی قرار گرفت.
این ماده فعال لاوسون (2-hydroxy-1,4-naphthoquinone، CI 75480، Natural Orange 6) نام دارد.
عموما بروز آلرژی درجه یک نادر است و عمدتاً یک خطر در شغل آرایشگری محسوب می شود. ارجاع به مطلب «نکات و ترفندهای جدید علمی و کاربردی مراقبت از مو»
علائم این آلرژی عبارتند از: عطسه، ورم، آبریزش بینی، سرفه خشک، تنگی نفس، تورم صورت، یا کهیر. بنابراین استفاده موضعی حنا ممکن است باعث همولیز یک عامل تهدید کننده زندگی در کودکان مبتلا به کمبود G6PD شود.
گزارش ثبت شده در مورد رنگ مو
انواع مختلفی از رنگ موها بر اساس نفوذ رنگ به سطح یا قسمت های عمیق ساقه مو طبقه بندی می شوند. در این مقاله به دو نوع رنگ موی پرکاربرد می پردازیم:
- رنگ های نیمه دائمی
- رنگ های دائمی
تفاوت اصلی بین رنگ موها در میزان نفوذ آن به رنگدانه های مو است. توصیه می شود که مطلب «رنگ موی دائمی و تفاوت آن با سایر رنگ موها» از سایت یویونیس را نیز مطالعه نمایید.
تفاوت اصلی رنگ موها در ظرفیت رسیدن به قشر و ماندن دائمی آن ها یا نرسیدن به عمق مو و کم عمق ماندن روی سطح کوتیکول است. در رنگ های نیمه دائمی پس از حدود 10-15 مرتبه شامپو قابل شستشو هستند و از بین می روند.
در رنگهای دائمی برای غلبه بر کوتیکول و رسیدن به عمق مو، محصول باید دارای pH قلیایی باشد. قلیایی بودن می تواند فلس ها را باز کند که در اغلب اوقات رنگ های دائمی از آمونیاک برای افزایش pH استفاده می کنند. البته برخی از محصولات فاقد آمونیاک هستند و جایگزین ماده دیگری (اتانول آمین) در فرمول آنها استفاده می شود.
در هر صورت هر دو ماده لیپید طبیعی کوتیکول (اسید ایکوزانوئیک 18 متیل) را حذف می‌کنند. حذف لیپید، به فیبر خاصیت هیدروفوبی می‌دهد. استفاده از رنگ های دائمی ممکن است با حذف 18-MEA و هیدروفیل کردن مو باعث آسیب به کوتیکول شود. ارجاع به مطلب «اقدام لازم و ضروری بلافاصله بعد از دکلره کردن مو»
رنگ مو دائمی
رنگ موهای دائمی به دلیل ماندگاری طولانی و توانایی روشن کردن رنگ تیرگی در مو، پرکاربردترین رنگ مو هستند. این گونه رنگ ها برای پوشش خاکستری یا سفید نیز استفاده می شوند. رنگدانه های این رنگ های مو دائمی است و موهای سفید بعد از رشد موهای جدید است. رنگ کردن دائمی یک واکنش اکسیدی است که به رنگدانه‌ها اجازه می‌دهد تا داخل بافت مو شوند.
رنگدانه ها عبارتند از:
- پارافنیلن دی آمین
- پاراتولوئن دی آمین
- پاراآمینوفنول
پارا آمینوفنول که به عنوان تشکیل دهنده ی مواد اولیه رنگ موها شناخته می شوند و همچنین حاوی رزورسینول هست. اما این ماده به خاطر مسائل ایمنی به تدریج در برخی از بازارهای تولید از مواد تشکیل دهنده حذف می شود.
هنگامی که این ماده داخل بافت مو قرار می گیرند، با رنگ های آنیلین ترکیب می شوند تا مولکول های رنگی مورد نیاز را تولید کنند. ریشه ها باید بعد از 15 تا 30 روز مجدد رنگ شوند. در ضمن رنگ مو دائم در صورتی که نیاز به تغییر رنگ کلی نباشد، فقط روی موهایی که رشد جدید داشته اند استفاده شود.
رنگ های نیمه دائمی حاوی آمونیاک یا اتانول آمین نیستند. به همین دلیل نسبت به رنگ های دائمی روی مو ملایم تر و آسیب کمتری دارند.
آنها همچنین حاوی پراکسید هیدروژن، رزورسینول و پارا رنگ هستند. غلظت پراکسید هیدروژن در مقایسه با رنگ موی دائمی (6 درصد) کمتر است.
این رنگ ها در پوشاندن موهای سفید یا خاکستری خیلی موثر نیستند. زیرا فقط به کوتیکول می رسند و گاهی اوقات به عنوان محصولی برای افزایش درخشندگی و تبدیل رنگ طبیعی مو به رنگی طبیعی تر استفاده می شود.
صاف کننده ها
ما تا اینجا متوجه نحوه عملکرد انواع رنگ مو شدیم. اما گزارشات ثبت شده بیشتر در استفاده محصولات دیگر در کنار رنگ مو بوده است از جمله صاف کننده های شیمیایی مو که بسیار قلیایی هستند. ارجاع به مطلب «صاف و ابریشمی کردن مو و هر آنچه که باید بدانید»
تغییر رنگ موهای صاف شده به روشهای شیمیایی، چه با هیدروکسید یا با تیوگلیکولات، یک عمل حساس است که ممکن است باعث آسیب و شکستگی در مو شود. بنابراین، رنگ موهای نیمه دائمی به جای رنگ های دائمی بیشتر توصیه می شوند.
فقدان آمونیاک یا اتانول آمین مسئول عملکرد ضعیف تر بدون باز کردن پوسته های کوتیکول و رعایت یکپارچگی الیاف مو است. با این حال باید برای رنگ کردن موها با رنگ های نیمه دائمی 15 روز پس از صاف کردن صبر کرد.
هایلایت مو یا سایه های روشن روی مو با صاف کننده های شیمیایی ناسازگار هستند. استفاده ترکیبی از آنها می تواند منجر به شکستگی و خورد شدن ساقه مو شود.
لازم به ذکر است که موهایی که مواد شیمیایی روی آن استفاده می شود بسیار حساس و مستعد شکستن هستند. اگرچه شامپوها و لوسیون های ضد شوره و ضد پسوریازیس حاوی مواد آب رسان به مو و همچنین ماینوکسیدیل و سایر محلول های مو است. اما به دلیل روش های استفاده از مواد شیمیایی یا همان رنگ موها همراه با درمان های پزشکی مو، جلوگیری از آسیب مو را دشوار می کند.
عوارض جانبی
مطالعات اپیدمیولوژیک و پایش انسانی هیچ گونه خطر سرطان زایی مواد داخل رنگ موهای مورد استفاده امروزی را شناسایی نکرده است. درماتیت تماسی واکنش اصلی است.
توراتی و همکارانش به طور قطعی هرگونه خطر و به وجود آمدن سرطان مثانه را در میان مصرف کنندگان شخصی رنگ مو را رد کردند.
با این حال بسیاری از مطالعات تلاش کرده اند تا ارتباطی بین ترکیبات رنگ مو و خطر ابتلا به سرطان پیدا کنند. در نتیجه هیچ مطالعه قطعی برای تایید این فرضیه پیدا نشد.
کلام پایانی
استفاده از محصولاتی آرایشی همچون رنگ مو ها باید با دقت بیشتری انجام شود. چرا که سلامتی مو همچون زیبایی اش حائز اهمیت است.
آکادمی یویونیس در این مقاله سعی داشت شما را در رسیدن به این موضوع مهم یاری کند.
