استفاده از سشوار یا اتوی مسطح نیاز به مواد محافظ حرارتی سیلیکونی دارد. این مواد گرما را در امتداد سطح فیبر مو پخش می کند. همچنین از جوشیدن آب کورتس مو و ایجاد حباب های مو جلوگیری می کند.
انواع روشهای رایج در استفاده از اتو مو
از لحاظ تاریخی، اولین روش اتوی مو و ابداع آن، برای موهای آفریقایی استفاده شده است. در آن روش از روغن هایی مانند وازلین روی موها استفاده می شد. سپس با اتوهای داغ یا شانههای داغ فشرده شده روی موها برای صاف کردن آن استفاده می شد. حرکت اتو یا شانه داغ روی مو به راحتی می توانست موها را صاف کند.
متاسفانه این نوع فرآیند به طور موقت موها را صاف می کند. این فرآیند، عملکردی چسبنده ای را در یک سیستم بسیار چسبناک تولید می کند تا بافت مو صاف بماند.
در گذشته و برای اولین بار صاف کردن مو برای حالت دادن به موهای بسیار زبر افراد استفاده می شد. اما امروزه داشتن موهای صاف در سراسر جهان رایج شده است.
اتو کردن مو که مرسوم به نحوه عملکرد و استفاده از صاف کننده شیمیایی هستنند باعث صاف شدن دائمی مو می شود .
صاف کننده قلیایی
محلولی که حاوی 1 تا 10 درصد هیدروکسید سدیم (ریلکس کننده لیمو)، هیدروکسید لیتیوم، هیدروکسید کلسیم یا ترکیبی از این مواد مانند کربنات گوانیدین و هیدروکسید کلسیم است.
در این نوع محلول pH بالا (9.0 تا 14.0) امولسیون مو را متورم می کند. بنابراین پوسته های کوتیکول مو باز می شوند. این عمل به عامل قلیایی (OH-) اجازه می دهد تا به داخل الیاف مو تا داخل اندوکتیکول نفوذ کند. در تماس با بافت مو، محصول صاف کننده با کراتین واکنش می دهد. این محصول، پل های دی سولفید را می شکند و مرتب می کند. در نهایت باعث می شود مولکول کراتین مارپیچی، نرم و کشیده شود.
صاف کننده های شیمیایی را نمی توان روی پوست سر استفاده کرد زیرا باعث سوختگی پوست سر می شود. تحقیقات نشان داده است که قبل از استفاده از صاف کننده، مقداری وازلین روی پوست در امتداد خط مو و روی گوش ها بمالید تا از سوختگی قلیایی جلوگیری شود. قلیایی ها با گروه های کراتین سیستین واکنش نشان می دهند و باقیمانده های لانتیونیل تولید میکنند. این واکنش یک پیوند متقابل تیواستر پایدار است که “لانتیونیزاسیون” نامیده می شود. پیوند لانتیونیزاسیون شامل جایگزینی یک سوم محتوای اسید آمینه سیستین به جای لانتینین، با هیدرولیز کمتر پیوندهای پپتیدی است.
پیوندهای دی سولفیدی با استفاده از یک عامل کاهنده قلیایی شکافته می شوند. سپس موها به صورت مکانیکی با استفاده از یک شانه در طول فاز احیا، جهت بازسازی موقعیت پیوندهای دی سولفیدی بین کراتین های پلی پپتیدی جدید صاف می شوند. آنها همچنین با پیوندهای پپتیدی واکنش نشان می دهند. این پیوند را به صورت هیدرولیتیکی قطع می کنند. بنابراین گروه های اسیدی و آمینی تولید می کنند و بقایای اسیدهای آسپارتیک و گلوتامیک تولید می کنند.
نحوه استفاده از صاف کننده ها
صاف کننده ها روی موهای از قبل شسته شده استفاده می شوند. پس از استفاده باید با آب جاری به خوبی شسته شوند. آنها باعث صافی موی دائمی می شوند. اما اگر این تکنیک اشتباه استفاده شوند ممکن است باعث سوختگی پوست سر و شکستگی مو شوند. pH صاف کننده های قلیایی از 12 تا بالای 13 متغیر است. موها به تغییرات مقدار pH حساس هستند. محلول های قلیایی الیاف را متورم می کنند و پوسته های کوتیکول را باز می کنند. این موضوع می تواند مو را مستعد اصطکاک کند و مقاومت و استحکام آن را کاهش دهد.
به طور کلی صاف کردن مو باید هر 12 هفته یا بیشتر تکرار شود. تأکید باید فقط بر روی موهای تازه در آمده باشد. زیرا درمان های مکرر می تواند منجر به شکستگی مو شود. این عمل معمولاً در محل اتصال موهای جدید رشد کرده و موهای قبلی درمان شده رخ می دهد. استفاده دقیق فقط برای رشد موهای جدید و حالت دادن مو می تواند به جلوگیری از شکستن بیش از حد مو کمک کند.
عوارض جانبی صاف کننده ها
شایعترین عوارض جانبی گزارش شده پس از صاف کردن مو با مواد شیمیایی عبارتند از:
- وز شدن مو در 67٪
- شوره سر در 61٪
- ریزش مو در 47٪
- نازک شدن و ضعیف شدن مو در 40٪
- سفید شدن موها 22٪
- دوشاخه شدن و موخوره شدن تنها در 17٪ می باشد.
در نظر داشته باشید که نیازی به استفاده از گرمای خارجی، مانند اتوی داغ نیست. زیرا پدیدهای به نام «ابر انقباض» وجود دارد که فشار کافی برای صاف کردن الیاف را به صورت دائمی ایجاد میکند.
هیدروکسید سدیم در این مواد شیمیایی ممکن است موها را تنها در 20 دقیقه صاف کند. اگر چه صاف کننده های مو برای صاف شدن و لخت شدن مو هستند، اما Khumalo و تیم تحقیقاتی وی دریافتند که طول موهای به دست آمده به طور قابل توجهی کوتاهتر از حد انتظار است. این ممکن است به دلیل اثر ابر انقباض ایجاد شده باشد.
آمونیوم تیوگلیکولات
آمونیوم تیوگلیکولات یک ماده برای صاف کردن مو با آسیب خیلی کمتر نسبت به مواد صاف کننده ی دیگر است. این ماده میتواند باعث ابر انقباض کمتری نسبت به صاف کنندههای قلیایی شود. این ماده، یک عامل کاهش دهنده شیمیایی است. به جای اینکه کل پروتئین مو را مختل کند، به طور انتخابی پیوندهای سیستین مو را ضعیف می کند.
پس از آن، تیوگلیکولات باید با محلول خاصی از پراکسید هیدروژن اکسید شود (خنثی شود). اگر در طول فرآیند از اتوی داغ استفاده شود، می توان به صافی دائمی دست یافت. این اساس فرآیندی است که “صاف کردن موی ژاپنی یا ترمیم حرارتی” نامیده می شود.
بازسازی حرارتی شامل “ابر انقباض” و تبدیل پروتئین های کراتین آلفا-مارپیچ در پروتئین آمورف است. هیچ لانتیونینی در طول این فرآیند تشکیل نمی شود. همچنین 90 درصد از محتوای اولیه سیستین با 10 درصد سیستین اضافی به عنوان اسید سیستئیک حفظ می شود.
استفاده از تیوگلیکولات
شایان ذکر است که استفاده از تیوگلیکولات باعث از دست دادن پروتئین کمتری نسبت به هیدروکسیدها می شود.
هیدروکسیدها و تیوگلیکولات جهش زا نیستند و هیچ شواهدی دال بر سرطان زایی بودنشان نیست. اگر با تکنیک مناسب و بدون دست زدن به پوست سر استفاده شوند، بی خطر در نظر گرفته می شوند. تحریک کنندگی کمتری بر روی پوست سر نسبت به صاف کننده لیمو (هیدروکسید سدیم) دارد.
محققان در آکادمی یویونیس توصیه می کنند که مردم آفریقایی و افراد دارای موهای بسیار مجعد و پوست سر حساس از صاف کننده های بدون لیمو استفاده کنند.
هیدروکسیدها و تیوگلیکولات با یکدیگر ناسازگار هستند. اگر مو با هیدروکسید درمان شود، همان مو را نمی توان با تیوگلیکولات درمان کرد. همچنین، هر دو را نمی توان بر روی موهایی که سفید شده استفاده کرد.
زمانی که بیماری شکایت از شکستگی مو (ریزش مو به دلیل شکستن مو) پس از استفاده از صاف کننده ها دارد غیرعادی نیست. برای جلوگیری از چنین اشتباهاتی، متخصص سالن باید آزمایشی را انجام دهد. این آزمایش شامل استفاده از محصول بر روی یک رشته مو برای اثبات سازگاری است. اگر موها در حین آزمایش شکستند و خورد شدند، باید صاف کننده دیگری امتحان شود. در این حالت برای صاف کردن موها از محصول ضعیف تری استفاده می شود. مواد حالت دهنده مو ممکن است به صاف کننده های تیوگلیکولات اضافه شود. این کار باعث می شود تا آسیب مو به حداقل برسد.
فرمالدئید
استفاده از فرمولاسیون فرمالدئید از سال 2003 بسیار رایج شد. برزیل در ریودوژانیرو اولین کشوری بود که این عمل را آغاز کرد.
پرمصرف ترین محصولات در یک دهه پیش، بر پایه محلول یا کرم حاوی فرمولاسیون فرمالدئید خانگی بود. مواد تشکیل دهنده آن، از مخلوطی از نرم کننده ها، پروتئین هیدرولیز شده و محلول فرمالدئید 37 درصد به دست می آمد. این محصول به راحتی بدون نسخه قابل دسترس بود. بنابراین در هر داروخانه ای در برزیل فروخته می شد.
محلول فرمالدئید معمولاً برای استریل کردن مواد پزشکی و بیمارستان ها استفاده می شد. به همین دلیل به راحتی در هر داروخانه یافت می شد. این عمل خیلی زود مورد استقبال قرار گرفت و محبوب شد. رایج شدن این محلول باعث شد که توجه سازمان های مراقبت بهداشتی در برزیل (ANVISA) جلب شود.
به همین دلیل است که استفاده از هر محصول حاوی فرمالدئید در غلظت های بالاتر از 0.2٪ برای لوازم آرایشی و 5٪ برای لاک ناخن را ممنوع شد. از آن پس فرمالدئید با یک محصول جهش زا بالقوه 10 برابر بیشتر و محصول نوروتوکسیک متعلق به همان گروه آلدئید جایگزین شد: گلوتارآلدئید. گلوتارآلدئید که معمولاً به عنوان ضدغفونی کننده استفاده می شد. به طور طبیعی به راحتی از بیمارستان ها و کلینیک ها به دست می آمد. به زودی دیگر این محصول یک محصول خانگی نبود. بلکه یک ماده غیرقانونی نیمه صنعتی بود که در هر سالنی در برزیل استفاده می شد.
رواج استفاده از فرمالدئید
محلول های فرمالدئید در بطری های رنگی زیبا از 500 میلی لیتر تا 1 لیتر بودند. این برچسب دارای یک شماره ثبت ANVISA جعلی بود. این محصول توسط فروشندگان خانه به خانه و به صورت پنهان به سالن ها فروخته می شد.
از آن پس، تقریباً هر سالنی در برزیل، درمان کراتینه ی برزیلی (BKT) را انجام میداد. با این حال، مصرف کنندگان از سوزش چشم، بوی تند و سوزش دهان و بینی شکایت داشتند. برای جلوگیری از ناراحتی های حسی هنگام استفاده از BKT، موادی که امروزه استفاده میشوند نه بر اساس فرمالدئید یا گلوتارآلدئید، بلکه بر اساس آزاد کنندههای فرمالدئید مانند متیلن گلیکول یا اسید گلیوکسیلیک هستند. هر دو ماده می توانند فرمالدئید را در هنگام حرارت دادن در حین استفاده از اتوی موی داغ و خشک کن آزاد کنند.
اکنون کراتین درمانی برزیلی محبوبیت بیشتری پیدا کرده است. زیرا این روش با موهای سفید شده نیز سازگار است و به موها ظاهری صاف و براق طبیعی می بخشد. مطمئناً بدست آوردن آن با صاف کننده های شیمیایی غیرممکن است.
درمان کراتینه برزیل با نام های زیادی مانند صاف کردن مو با آلبومین، درمان با اسید استیک و بوتاکس مو شناخته می شود.
سازمانهای بهداشتی در برزیل و سایر کشورها همچنان ادعا میکنند که فقط صافکنندههای شیمیایی به عنوان صافکننده مو بهطور رسمی قانونی و بیخطر هستند. اگر چه استفاده از فرمالدئید هر روز با وعده های ایمنی بدون هیچ گونه نظارت بهداشتی و علمی و بدون اجازه رسمی دولت های برزیل یا ایالات متحده بر محبوبیت آنها افزوده می شود و مورد استفاده قرار می گیرد.
عملکرد فرمالدئید
نحوه عملکرد فرمالدئید با نرم کننده های دیگر متفاوت است. زیرا فرمالدئید یا سایر آلدئیدها محصولات صاف کننده مو نیستند.
در نتیجه ی استفاده از فرمالدئید موها صاف می شوند. زیرا آب پیوندهای هیدروژنی مولکول کراتین را می شکند. همانطور که در یک سشوار معمولی اتفاق می افتد. سپس کراتین جدید طراحی شده به این شکل حفظ میشود. زیرا فرمالدئید رشتههای کراتین را به گونه ای کاملاً به هم متصل میکند. این امر باعث می شود موها صاف شوند و میدرخشند که هیچ موی صاف طبیعی قادر به انجام آن نیست.
نوری که در این روش به موها میتابد، از رشتههای کراتین دوباره منعکس میشود و جلوهای درخشانتر از مو را به وجود میآورد. پژوهش هایی توسط سیمپسون و کراشاو که واکنشپذیری فرمالدئید و کراتین پشم را تجزیه و تحلیل و مورد مطالعه قرار دادند. این مطالعه نشان داد که فرمالدئید با اسیدهای آمینه کراتین پیوندهای متقابل ایجاد میکند.
جالب ترین ویژگی آلدئیدهای موجود در مو این است که آنها با سایر مواد شیمیایی موجود برای درمان مو سازگار هستند، مانند دکلره کردن، رنگ های دائمی و صاف کننده های مو
در برزیل، موهای آفریقایی و اسپانیایی ابتدا با صاف کننده های شیمیایی صاف می شوند. سپس برای بهبود درخشندگی و نرمی با BKT درمان می شوند.
کربوسیستئین چیست؟
کربوسیستئین ترکیبی به نام گلیوکسیلول کاربوسیستئین یا اکسواستامید کربوسیستئین است.
این ماده از طریق آلکیلاسیون سیستئین با اسید کلرواستیک تولید می شود. همچنین یک عامل موکولیتیک بدون تأثیر بر کراتین مو است. ترکیبی به نام درمان موی کربوسیستئین نشان دهنده ترکیب اسید گلیوکسیلیک + سیستئین + اسید استیک است.
اسید گلیوکسیلیک حاوی یک گروه عاملی آلدهیدی است. در واقع آلدهید در حالت مایع یا جامد مشاهده نمی شود. به طور کلی آلدئیدها با جانشینهای الکترونکشنده اغلب به دلیل هیدراته شدن وجود دارند. اگر چه آلدئید جزئی از محلولهای آن است، اسید گلیوکسیلیک در واکنشهای خود به عنوان یک آلدهید عمل میکند. بنابراین به عنوان یک ماده حساس و سمی در نظر گرفته میشود.
ممکن است نتیجه بگیریم که کربوسیستئین به خودی خود یک محصول صاف کننده مو نیست و ترکیب شده با آلدهیدی مانند اسید گلیوکسیلیک است.
آسیب ناشی از گرما
عملیات حرارتی باعث تجزیه بقایای تریپتوفان به محصولات اکسیداسیون نوع کینورنین می شود.
لازم به ذکر است عواقب آن زرد شدن موهای سفید و تیره شدن موهای سفید شده است. بعد از درمان حرارتی با افزودن محصولات لیپیدی، شانه کردن موها راحت تر به نظر می رسد. اما پس از شامپو زدن و از بین بردن چربیها، موها خشک میشوند و آسیبهای ناشی از گرمای بیش از حد را آشکار میکنند.
مطمئنا استفاده از سشوار نسبت به خشک کردن طبیعی آسیب بیشتری به سطح مو وارد می کند.
کارلی و کلز به این نتیجه رسیدند که استفاده از سشوار در فاصله 15 سانتی متری با حرکت دادن مداوم آسیب کمتری نسبت به خشک کردن طبیعی مو دارد. با این حال، در طول BKT، اتو داغ صاف را 15 تا 20 بار در همان نقطه ای که محصول پخش شده است، روی سطح مو استفاده شود. این عمل بدیهی است که به یکپارچگی پروتئین های فیبر مو بسیار تهاجمی است.
ایمنی درمان کراتین برزیلی
در سال 2004، آژانس بینالمللی تحقیقات سرطان (IARC) فرمالدئید (FA) را از یک احتمالی (گروه 2A) به یک سرطانزای شناخته شده انسانی (گروه 1) با استناد به نتایج مرگومیر سرطان نازوفارنکس (NPC) از نتیجه گیری تحقیقات تا سال 1994 مجدداً طبقهبندی کرد.
مطالعه کوهورت فرمالدئید موسسه ملی سرطان برعکس، در سال 2012، کمیته ارزیابی ریسک آژانس مواد شیمیایی اروپا با پیشنهاد طبقهبندی FA به عنوان سرطانزایی شناخته شده سرطانزای انسانی (Carc. 1A) مخالفت کرد. البته یک دسته پایین تر اما همچنان محافظ، یعنی به عنوان ماده ای پیشنهاد کرد که فرض می شود که پتانسیل سرطان زایی برای انسان دارد (Carc. 1B).
با این حال بیشتر محققان با این تصمیم اخیر مخالف هستند. آنها پیشنهاد می کنند که انتشارات NCI که حاوی داده های پیگیری مرگ و میر در سال 1994 هستند، باید دوباره تجزیه و تحلیل شوند. زیرا محققان بر این باورند که که داده های ناقصی برای ارتباط قرار گرفتن با فرمالدئید و NPC وجود دارد.
عوارض جانبی فرمالدئید
شرستا و همکاران دریافتند که کودکانی که در سه ماهه سوم بارداری در معرض فرمالدئید، هیدروکربنهای آروماتیک چند حلقهای، پرکلرواتیلن یا استالدئید قرار میگیرند، احتمال ابتلا به تومور ویلمز در هر افزایش غلظت بین چارکی را افزایش میدهند.
کوتو رابطه ای بین بارداری، قرار گرفتن مادر در معرض رنگ مو و لوازم آرایشی صاف کننده مو در سنین پایین یافت. وی محصولات صاف کننده موی خانگی حاوی فرمالدئید را تجزیه و تحلیل کرد. همچنین تأیید کرد که فعالیت ضد باکتریایی در تمام کرمهایی که القای جهشزایی مثبت دارند، شناسایی شده است. آنها به این نتیجه رسیدند که کرم ها پاسخ ژنوتوکسیک شدیدی را نشان می دهند.
پیوندهای متقابل DNA-پروتئین اندازهگیری شده در سلولهای خون محیطی کارکنان بیمارستان نشان میدهد که فرمالدئید ممکن است وارد گردش خون سیستمیک انسانهایی شود که در معرض فرمالدئید قرار دارند.
بررسی ارتباط لوسمی و فرمالدئید توسط ایستموند و همکارانش، هنوز نتایج نامشخصی دارد.
عوارض جانبی برای آرایشگران
پیرس و همکارانش مطالعه ای را برای مشخص کردن مواجهه با فرمالدئید بالقوه کارکنان و مشتریان سالن های زیبایی در طول استفاده از صاف کننده های مو با کراتینه انجام داد.
نتایج این مطالعه نشان می دهد که درمانهای صافکننده موی حرفهای – حتی آنهایی که برچسب «بدون فرمالدئید» دارند – پتانسیل تولید غلظتهای فرمالدئید را دارند که با محدودیتهای مواجهه شغلی فعلی مطابقت دارد یا از آن فراتر میرود.
گالیوت و همکاران در مطالعهای خطر ژنوتوکسیک را برای 69 آرایشگر زن که روزانه در معرض مواد شیمیایی مانند رنگ مو، فرآوردههای صافکننده و محصولات مانیکوریستها با آزمون سنجش Comet (الکتروفورز ژل تک سلولی) قرار داشتند، ارزیابی کرد.
آرایشگران فرکانس بیشتری از آسیب DNA را نشان دادند. که می تواند با محیط شغلی آرایشگاه ها مرتبط باشد. به طور مشخص جایی که مواد شیمیایی مختلف به طور مزمن دستکاری و استنشاق می شوند. با توجه به اینکه این حرفه در بسیاری از کشورها، از جمله برزیل، به طور رسمی تنظیم نشده است، نادیده گرفته نمیشود که استفاده از BKT ممکن است در داده های این کار تأثیر داشته باشد.
در حقیقت مطالعه مانلی و همکاران به این نتیجه رسیدند که غلظت فرمالدئید در محصولات BKT ممکن است از سطوح توصیه شده فراتر رود و به عنوان یک خطر برای سلامتی عمل کند. نظارت بر این صنعت برای بهبود انطباق و حمایت از آرایشگران و مصرف کنندگان مورد نیاز است.
کلام پایانی
هر آنچه امروزه با پیشرفت در علم و تکنولوژی راه ها و روشهای بیشتری در موضوعات متفاوت ابداع و کشف می گردد به همان اندازه معایب بیشتری در تداخلات ابداعات نیز بروز می کند. پس فراموش نکنید برای انجام هر گونه فرآیند شیمیایی نیازمند احتیاط و بررسی تمام جوانب آن نیز هست.